بررسی تأثیر سامانه‌های سطوح آبگیر بر رطوبت خاک برای احداث باغات دیم در اراضی شیبدار

Authors

  • محمد روغنی استادیار، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران،‌ ایران
  • پرویز عبدی‌نژاد استادیار پژوهشی بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زنجان، ایران
Abstract:

تحقیق حاضر در ایستگاه تحقیقاتی قره‌چریان، واقع در شمال ‌غرب شهر زنجان اجرا شده است. سطوح آبگیر باران مورد آزمایش، به ابعاد 5×8 متر با تیمارهای شاهد (A)، بدون پوشش گیاهی و سنگریزه و با فیلتر سنگریزه‌ای (B) و بدون فیلتر سنگریزه‌ای (C)، عایق بودن بخشی از سامانه و با فیلتر سنگریزه‌ای (D) و بدون فیلتر سنگریزه‌ای (E) در قالب طرح آزمایشات بلوک‌های کاملاً تصادفی با سه تکرار می‌باشند. داده‌برداری از اول اردیبهشت لغایت اواخر شهریور سال 1392 به تعداد نه واقعه بارندگی روزانه، دو بار آبیاری با فاصله 60 روز برای هر نهال 45 لیتر و 33 بار اندازه‌گیری رطوبت در عمق‌های 20 و 50 سانتی‌متر صورت گرفت. نتایج نشان داد که در تیمار شاهد بارندگی‌های فصل بهار نتوانسته تولید رواناب کند و تأثیری بر افزایش مقدار رطوبت خاک نداشته است. در دو تیمار B و C نسبت به حالت شاهد تأثیرپذیری رطوبت خاک از بارش روزانه بیشتر شده و افزایش نشان می‌دهد. در تیمارهای D و E تأثیرپذیری رطوبت خاک از بارش روزانه خیلی بیشتر شده، حتی تا 30 درصد افزایش حجمی را نشان می‌دهد که به‌دلیل وجود سامانه دارای سطح عایق و غیر قابل نفوذ بودن سطح سطوح آبگیر بوده که به بارش‌های کم هم واکنش نشان داده ‌است. روند زمانی متوسط رطوبت در عمق‌های 20 و 50 سانتی‌متری در همه تیمارها تقریباً بر هم منطبق هستند. به‌طوری که توزیع رطوبت در حد فاصل عمق 20 الی 50 سانتی‌متر دارای تفاوت قابل توجه با‌ هم نیستند. ولی بعضاً رطوبت عمق 20 سانتی‌متر بیشتر از عمق 50 سانتی‌متر است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأثیر سطوح استحصال آب باران بر تغییرات رطوبتی پروفیل خاک در اراضی دیم شیبدار باغات بادام

در این تحقیق به بررسی تغییرات رطوبت خاک در نتیجه بکارگیری تیمارهای مختلف استحصال آب باران پرداخته شد که بدین منظور اراضی شیب¬دار مرتعی در ایستگاه تحقیقاتی خسبیجان استان مرکزی انتخاب گردید. ابتدا شش سامانه بعنوان تیمارهای تحقیق در منطقه استقرار یافت که این تیمارها عبارت از a: سطح مرتع فعلی- چاله نهال پر شده با خاک، b: سطح تمیز شده از بوته و سنگلاخ- چاله نهال پر شده با خاک، c: سطح تمیز شده از بوت...

15 صفحه اول

بررسی تأثیر سطوح نیمه‌عایق و طبیعی در تغییرات رطوبت پروفیل خاک سامانه‌های سطوح آبگیر بهینه‌سازی شده

این پروژه به منظور بررسی تأثیر سامانه‌های سطوح آبگیر با تیمارهای مختلف، در ذخیره‌‌سازی مطلوب رطوبت در پروفیل خاک چاله نهال، جهت استقرار و توسعه پوشش گیاهی مثمر به مدت 5 سال در استان کرمان به اجرا در آمده است. اندازه‌گیری و ثبت داده‌های رطوبت خاک در زمان‌های 1 روز بعد از بارندگی، 1 روز قبل از آبیاری، 1 روز بعد از آبیاری و هر 5 روز یکبار در طول دوره رشد گیاه، با استفاده از دستگاه رطوبت‌سنج TDR در...

full text

تأثیر سامانه های سطوح آبگیر باران در افزایش رطوبت خاک و رشد نهال سنجد در عون بن علی تبریز

کمبود رطوبت ذخیره شده در خاک به علت کاهش بارش و رواناب حاصل از آن در طول فصل رشد و توزیع نامناسب بارندگی، عامل مهمی در استقرار پوشش گیاهی و رشد و تولید گونه‌های گیاهی می­باشد. لذا کاربرد روش‌های تلفیقی جهت استفاده مناسب و بهینه از ریزش‌های جوی، علی­الخصوص در مواردی که بارش‌ها از شدت و مدت لازم جهت تولید رواناب برخوردار نیستند، شرایط مناسبی را به منظور آبیاری باغات دیم در پی خواهد داشت. بررسی وض...

full text

بررسی تأثیر احداث هلالی آبگیر بر برخی پارامترهای پوشش گیاهی و خاک در مراتع سراوان (استان سیستان و بلوچستان)

تأثیر غیر قابل انکار رطوبت در احیای پوشش گیاهی مناطق خشک و نیمه‌خشک و نقش مؤثر سازه‌های مکانیکی کوچک در جمع‌آوری آب باران باعث احداث سازۀ مکانیکی هلالی آبگیر در سطح قابل توجهی از مراتع استان سیستان و بلوچستان گردیده است. از آنجایی‌که ارزیابی تغییرات در اکوسیستم‌های مرتعی پس از اجرای عملیات اصلاح و احیاء برای تعیین اثرهای مثبت و یا منفی آن ضروری است، لذا این مطالعه به‌منظور بررسی اثرات احداث ساز...

full text

بررسی راه‌کارهای کاهنده فرسایش خاک اراضی دیم

در مناطق خشک و نیمه‌خشک، انجام شخم در جهت شیب به­‌خصوص در زمان وقوع بارندگی‌­های با شدت زیاد، منجر به فرسایش و هدررفت بیش­تر خاک می­‌شود. با اعمال روش‌­های مدیریتی و به‌­زراعی می­‌توان از میزان اثرات نامطلوب عملیات خاک‌ورزی در این­گونه اراضی کاست. به­‌منظور بررسی اثر شخم عمود بر جهت شیب و کاربرد مالچ کاه و کلش در کاستن اثرات نامطلوب عملیات خاک‌­ورزی بر فرسایش خاک، این تحقیق در 18 کرت استاندارد ...

full text

بررسی اثر شیب و ویژگی‌های خاک در رطوبت خاک در برخی کشتزارهای دیم شمال غرب ایران

  محتوای آب خاک نقشی مهم در رشد گیاه به­ویژه در کشتزارهای دیم مناطق خشک و نیمه‌خشکایفاء می­کند. آگاهی از عوامل مؤثر بر میزان نگهداشت آب در خاک برای مدیریت آب حاصل از بارش­آسمانی و هم­چنین درک طیف وسیعی از فرآیندهای هیدرولوژیکی شامل نفوذ، رواناب، و تبخیر و تعرق ضروری است.این متغیر تحت تأثیر هم‌زمان آب‌وهوا، ویژگی­های خاک، پوشش زمین و توپوگرافی قرار دارد. در این بررسی، تغییرات محتوای آب خاک در هف...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 2

pages  427- 439

publication date 2019-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023